BPMN Gateways gids

Introductie

In BPMN 2.0 sturen gateways de flow door te bepalen hoe sequence flows gesplitst, samengevoegd of gestuurd worden op basis van voorwaarden. Ze zijn beslissingspunten in processen waar het pad kan afwijken of samenkomen, waardoor je complexe workflows met meerdere uitkomsten kunt modelleren. In BPMN-diagrammen zijn gateways ruiten met daarin verschillende iconen voor hun specifieke gedrag.

Types of Gateways

Exclusive Gateway

Inclusive Gateway

Parallel Gateway

Event Gateway

Exclusive Gateway (XOR Gateway)

• Doel: Dit is het meest gebruikte type gateway, waarbij slechts één uitgaand pad gevolgd wordt op basis van een conditie.
• Visuele weergave: Een ruit met een “X” erin.
• Voorbeeld: Bij een goedkeuringsproces volgt bij goedkeuring één pad, en bij afwijzing een ander pad.
• Toepassing: Wanneer het proces maar één route mag nemen op basis van bijvoorbeeld een ja/nee beslissing.

Inclusive Gateway (OR Gateway)

• Doel: Deze gateway maakt het mogelijk om één of meerdere paden tegelijk te volgen, afhankelijk van condities. Elk pad waarvan de voorwaarde waar is, wordt gevolgd.
• Visuele weergave: Een ruit met een cirkel erin.
• Voorbeeld: In een proces met meerdere mogelijke goedkeuringen volgt het systeem alle relevante routes op basis van de ingestelde voorwaarden.
• Toepassing: Wanneer meerdere paden mogelijk zijn afhankelijk van condities. Bijvoorbeeld bij meerdere criteria die elk een eigen actie starten.

Parallel Gateway (AND Gateway)

• Doel: Deze gateway splitst de flow in meerdere parallelle paden, die allemaal tegelijk gevolgd moeten worden. Hij kan ook gebruikte worden om meerdere inkomende paden te synchroniseren.
• Visuele weergave: Een ruit met een ”+” erin.
• Voorbeeld: Een taak waarbij documenten door meerdere afdelingen tegelijk worden beoordeeld.
• Toepassing: Als taken of acties parallel moeten plaatsvinden, of wanneer verschillende paden gesynchroniseerd moeten zijn voor het vervolg.

Event-Based Gateway

• Doel: Deze gateway stuurt de flow op basis van events. Er wordt gewacht op een specifiek event (bijv. message, timer of signal) om te bepalen welk pad gevolgd wordt.
• Visuele weergave: Een ruit met een pentagon erin.
• Voorbeeld: Een proces dat wacht op een klantreactie of een timeout om verder te gaan in de flow.
• Toepassing: Wanneer de volgende stap in het proces afhankelijk is van externe events, zoals wachten op een message of timer.

Belangrijkste punten over Gateways

• Splitsen van flows: Gateways kunnen één sequence flow splitsen in meerdere takken, waarbij bepaald wordt welk(e) pad(en) gevolgd wordt/worden op basis van condities of events.
• Samenvoegen van flows: Gateways kunnen ook meerdere sequence flows samenvoegen tot één, om parallelle paden te synchroniseren of op specifieke condities samen te komen.
• Beslissen: Gateways zijn onmisbaar om beslispunten te modelleren, waarbij de procesflow afhangt van uitkomsten, events of input van de gebruiker.

Praktijkvoorbeelden

• Exclusive Gateway: Als slechts één conditie waar is en het proces één pad volgt.
• Parallel Gateway: Als meerdere taken gelijktijdig uitgevoerd moeten worden en alle taken afgerond moeten zijn.
• Inclusive Gateway: Als één of meer condities gelden en dus meerdere paden gevolgd moeten worden.
• Event-Based Gateway: Als het proces afhankelijk is van externe events, zoals wachten op een message of timer.
• Complex Gateway: Als ingewikkelde regels of condities bepalen hoe het proces verdergaat.

Voorbeeld

In een eenvoudige goedkeuringsworkflow:

1. Exclusive Gateway: Bij goedkeuring gaat het proces door; bij afwijzing stopt het proces.
2. Parallel Gateway: Na goedkeuring kunnen twee taken (document voorbereiden en notificatie) parallel uitgevoerd worden.
3. Event-Based Gateway: Het proces wacht op een klantreactie of een timeout voor de volgende stap.

Gateways zijn cruciaal om bedrijfsprocessen flexibel te maken; zo kun je beter beslissen, parallel werken en verschillende routes synchroniseren binnen de workflow.