Veri Odaklı Süreç İyileştirme için Stratejik Rehber
Veriyle süreç iyileştirme ve iş dönüşümünün etkili yollarını anlatan kapsamlı rehber.
Bültenimize abone olun
Sizi posta listemize eklemek için e-posta adresinizi bu amaçla saklamamıza onayınız gerekiyor, lütfen kutucuğu işaretleyin.
Her zaman abonelikten çıkabilirsiniz. Daha fazla bilgi için lütfen Gizlilik Politikası sayfamızı inceleyin.
Her zaman abonelikten çıkabilirsiniz. Daha fazla bilgi için lütfen Gizlilik Politikası sayfamızı inceleyin.
Process Modeling Nedir?
Process Modeling, işlerin nasıl yapıldığını ve sonuçla biten adımları görselleştiren bir araçtır. Akış diyagramı veya workflow diyagramı olarak da bilinir; işletmelerin iyileştirme alanlarını kolayca bulmasına yardımcı olur. Bu rehberde process map’ler, türleri ve faydaları ile işinizde Process Modeling’in en iyi uygulama yollarını bulabilirsiniz. Son bölümde, Process Modeling ve Process Mining’i karşılaştırıp ikisini birleştirerek sürecinizi daha kapsamlı nasıl analiz ve geliştirebileceğinizi anlatıyoruz.
Neden Süreç Modelleme Kullanmalısınız?
İşletmeniz için Process Modeling’in önemli olduğuna dair 20 neden:
- Verimliliği Artırır
Süreçteki darboğazları, tekrarları ve gecikmeleri belirleyip ortadan kaldırır. - İletişimi Güçlendirir
Ekip, iş ortakları ve paydaşlar arasında daha iyi iletişim sağlar. - Süreçleri Standartlaştırır
Görevlerin tutarlı yapılmasını ve kalite standartlarının korunmasını sağlar. - İş Akışlarını Görselleştirir
İş akışını baştan sona net ve görsel olarak gösterir. - İyileştirme Alanlarını Belirler
Verimsizlikleri ve geliştirilmesi gereken noktaları ortaya çıkarır. - Süreçleri Dokümante Eder
Referans ve uyumluluk için ayrıntılı dokümantasyon sağlar. - Çalışan Eğitimini Kolaylaştırır
Yeni çalışanlar için process map’i eğitim aracı olarak kullanabilirsiniz. - Sürekli İyileştirmeyi Destekler
İş süreçlerini sürekli geliştirip optimize etmenizi sağlar. - Rol ve Sorumlulukları Netleştirir
Süreç sahipliğini ve sorumlulukları açıkça tanımlar. - Regülasyon Uyumluluğu Sağlar
Dokümante edilmiş süreçlerle yasal ve sektörel şartları yerine getirmenizi sağlar.
- Projeleri Planlama
Projeleri etkili şekilde planlamak ve yönetmek için process map kullanın. - Performansı İzleme
Süreç performans göstergelerini tanımlayın ve takip edin. - IT Projelerine Destek
Yazılım değerlendirme, seçim ve özelleştirmede yardımcı olur. - İş Süreci Optimizasyonunu Kolaylaştırır
Mevcut süreçleri analiz ederek alternatifler geliştirirsiniz. - Benchmarking
Süreçlerinizi şirket içinde ve rakiplerle karşılaştırın. - Kalite ve Çevre Yönetimini Destekler
Standartların ve uyumun devamını sağlar. - Organizasyonel Değişime Hazırlık
Birleşme, satın alma ve IT sistem değişikliklerini yönetin. - Süreç Anlayışını Güçlendirir
İş süreçleriniz hakkında kapsamlı bilgi kazandırır. - Dış Kaynak Kararlarını Destekler
Şirket işlerinin outsourcing durumunu analiz edip karar vermenizi sağlar. - Rekabet Avantajı Sağlar
Tekliflerde ve iş ortaklıklarında öne çıkmak için process map’ten yararlanın.
İş Süreci Modelleme (BPM)
1921’de Frank Gilbreth tarafından ASME üyelerine “Process Charts—First Steps in Finding the One Best Way” sunumu ile tanıtılan Process Modeling, zamanla Business Process Modeling (BPM)‘e dönüşerek 1990’larda yaygın hale geldi.
Process Modeling
Process Modeling, işlerin nasıl yapıldığını ve sonuca ulaşmak için gerçekleşen olaylar zincirini görselleştiren bir araçtır. İşletmeler veya organizasyonlarda geliştirilmesi gereken alanları bulmak için sıkça kullanılır. Process map’ler, tekrarlayan işleri standartlaştırır, iş akışlarını görünür kılar ve darboğazları, verimsizlikleri bularak verimi artırır. Takımların süreçteki adımları, girişleri ve karar noktalarını koordine etmesini sağlar; adımları ve bağımlılıkları baştan sona aktarır.
Process Modeling
Process Modeling, kurumsal süreçleri analiz, geliştirme ve otomasyon için detaylıca gösteren ve temsil eden gelişmiş bir yöntemdir. Business Process Modeling (BPM) genellikle event log gibi IT altyapılarını kullanarak süreçlerin doğru modellenmesini sağlar. BPM çoğunlukla business analyst’ler ile alan uzmanlarının iş birliğinde gerçekleştirilir. En sık business process management, yazılım geliştirme ve sistem mühendisliğinde kullanılır. BPM, süreçlerin derin analiziyle kurumların farklı senaryoları simüle etmesini, sonuçları öngörmesini ve veri odaklı kararlar almasını mümkün kılar. Kurumlara iş süreçlerini tam anlamıyla gösterir ve sürekli gelişim için darboğazları tespit ederek alternatifler üretmeye katkı sunar.
Process Modeling ve Process Modeling: Temel Farklar
Process Modeling, iş akışlarını anlamak ve optimize etmek için vazgeçilmezdir ama amaçları farklıdır. Aşağıdaki tablo, amaç, detay seviyesi, kullanılan araçlar, iş birliği ve kullanım alanlarına göre farklarını gösteriyor.
| Aspect | Process Modeling | Process Modeling |
|---|---|---|
| Purpose | Sürecin mevcut durumunu görselleştirip iyileştirme fırsatlarını belirlemeye odaklanır. | Süreçleri analiz etmek, iyileştirmek ve otomasyona almak için, genellikle gelişmiş yazılım ve teknikler kullanımıyla yapılır. |
| Detail Level | Sürece genel bir bakış sağlar, temel adımlar ve etkileşimleri gösterir. | Veri akışları, karar noktaları ve potansiyel sonuçlar dahil sürecin ayrıntılı ve kapsamlı temsilini sunar. |
| Tools and Techniques | Akış şemaları ve diyagramlar gibi temel görsel araçlar kullanır. | BPMN gibi gelişmiş modelleme teknikleri ve yazılımları kullanılır. |
| Collaboration | Ekip üyeleri ve paydaşlarla ortak anlayış geliştirmeyi amaçlar. | Detaylı ve doğru modeller için business analyst ve uzmanların bir arada çalışmasını gerektirir. |
| Use Cases | Verimsizlikleri tespit, görevleri standartlaştırma, eğitim süreçleri için uygundur. | Senaryo simülasyonu, sonuç tahmini ve BPM optimizasyonu gibi IT projelerinde idealdir. |
Benzer blog gönderilerini e-posta kutunda görmek ister misin? Güncel kalmak için şimdi abone ol!
Süreç Haritası Türleri
Her birinin belirli bir amacı olan çeşitli süreç haritası türleri bulunmaktadır. Seçim, sürecin karmaşıklığı, gereken detay seviyesi ve hedef kitleye göre değişir. İşte bazı yaygın süreç haritası türleri:
1. Flowchart [Wiki]
Açıklama: Süreçteki adımları sıralı şekilde, giriş, çıkış ve karar noktalarını sembollerle gösterir.
Kullanım Alanları: Sürekli iyileştirme, bilgi aktarımı, entegrasyon projeleri.
2. BPMN 2.0 Diagram [Wiki]
Açıklama: İş süreçlerini detaylı modellemek için standart semboller kullanır.
Kullanım Alanları: Business process management, yazılım geliştirme, sistem mühendisliği.
Bu ProcessMind platformunda kullanılan standarttır. Daha fazla bilgi için BPMN 2.0 rehberimize göz atabilirsiniz.
3. Value Stream Map [Wiki]
Açıklama: Yapılan işi, müşteriye sağladığı değere bağlar ve ham madde ya da fikirden müşteriye giden adımları gösterir.
Kullanım Alanları: Lean uygulamaları, üretim, sürekli iyileştirme.
4. SIPOC Diagram [Wiki]
Açıklama: Temel süreç unsurları için tedarikçi, giriş, process, çıktı ve müşteri ilişkisini gösterir.
Kullanım Alanları: Proje kapsamı belirleme, çok paydaşlı süreçler.
5. Swimlane Diagram [Wiki]
Açıklama: Süreçte birden çok fonksiyon alanına yayılan adımları gösterir; her lane belirli birimlere odaklanır.
Kullanım Alanları: Sprint planlama, fonksiyonlar arası süreçler.
Swimlane’ler BPMN 2.0 diagramlarında da Participant ve Lane olarak bulunur. Bilgi için What is BPMN 2.0? sayfasına bakın.
6. Gantt Chart [Wiki]
Açıklama: Proje zamanlamasını, görevleri, süreleri ve bağımlılıkları görselleştirir.
Kullanım Alanları: Proje yönetimi, zamanlama.
7. PERT Chart [Wiki]
Açıklama: Projedeki görevleri, sürelerini ve bağımlılıkları gösterir.
Kullanım Alanları: Proje planlama, zaman yönetimi.
8. Cause and Effect Diagram (Fishbone) [Wiki]
Açıklama: Bir problemin olası nedenlerini belirler ve dallara ayırarak kategorilendirir.
Kullanım Alanları: Kök neden analizi, problem çözme.
9. Workflow Diagram [Wiki]
Açıklama: Bir süreçteki görev ve aktivitelerin akışını görselleştirir.
Kullanım Alanları: Workflow optimizasyonu, süreç iyileştirme.
10. Mind Map [Wiki]
Açıklama: Merkezdeki bir konu etrafında fikir ve kavramları gösterir.
Kullanım Alanları: Beyin fırtınası, fikir üretimi.
11. Organizational Chart [Wiki]
Açıklama: Bir organizasyonun yapısını, görev ve ilişkilerle birlikte gösterir.
Kullanım Alanları: Organizasyon planlama, insan kaynakları yönetimi.
12. Decision Tree [Wiki]
Açıklama: Karar noktalarını ve muhtemel sonuçları görselleştirir.
Kullanım Alanları: Karar verme, risk analizi.
Böyle blog yazılarını mail kutunuzda almak ister misiniz? Güncel kalmak için hemen abone olun!
Bir Process Map Hazırlama ve Kullanma Süreci (Ultimate Guide)
Process Modeling, baştan sona bir sürecin sistematik şekilde görselleştirilmesidir. Adımların, girişlerin, çıktıların ve karar noktalarının tespit edilip açık şekilde ifade edildiği yaklaşımdır. İşte bir process map oluşturmanın ve kullanmanın adımları:
- Problemi Belirle
- Görselleştirilecek süreci seçin.
- Belgenin üst kısmına sürecin başlığını yazın.
- Sınırları Tanımla
- Süreç nerede/ne zaman başlıyor?
- Nerede/ne zaman bitiyor?
- Aktiviteleri Beyin Fırtınası Yap
- Tüm aktiviteleri listele.
- Detay seviyesini seç.
- Kim, neyi, ne zaman yapıyor belirt.
- Paydaşlarla Görüş
- Takım üyelerinden, paydaşlardan, iş ortaklarından, tedarikçilerden ve karar alıcılardan bilgi topla.
- Gerekirse regulasyonlara uyum sağla.
- Katılım ve sahiplenmeyi artır.
- Adımları Sırala
- Sürecin adımlarını mantıklı sırayla diz.
- Her adımı fiille başlat.
- Karar noktalarını dâhil et.
- Process Map’i Çiz
- Doğru process map tipini seçin.
- Açıklık için standart Process Modeling sembollerini kullanın:
- Başlangıç/bitiş için oval,
- Operasyon/aktivite için dikdörtgen,
- Akış yönü için ok,
- Karar noktası için elmas,
- Girdi/çıktı için paralelkenar.
- Akışı göstermek için adımları oklarla bağla.
- Gözden Geçir ve Doğrula
- Process map’i paydaşlarla paylaş, gerekirse düzenle.
- Sıralamanın doğru ve eksiksiz olduğundan emin ol.
- Erken onay ve sürekli gelişim için doğruluğu sağlamalısın.
- Başlık ve tarih gibi önemli bilgileri ekle.
- Doğrulama için şu soruları sor:
- Süreç olması gerektiği gibi mi işliyor?
- Takım üyeleri oluşturulan süreci uygulayacak mı?
- Herkes process map akışında uzlaşmış mı?
- Fazlalık veya eksik adım var mı?
- Uygula ve İzle
- Process map’i uygula ve performansını gözle.
- İş veya ihtiyaçlar değiştikçe güncelle.
- Task management, Gantt chart ve roadmap yazılımlarında referans alın.
- Sonraki değişikliklerde oluşturulan mapler üzerinden devam et.
- Process Improvement Adımları
- Hedefi, kapsamı, sorumluları ve iş alanlarını tanımla.
- Süreci yürütenlerden detayları topla.
- Toplanan bilgileri process map’e aktar.
- Her adımı sorgula ve analiz et.
- Süreci iyileştirmek için yeni yöntem ve uygulamalar getir.
- Process map’i düzenli gözden geçir.
Bu kapsamlı listeden; ihtiyacınıza en uygun adımları uygulayın. Hedeflerinizi netleştirin ve geribildirime açık olun. Unutmayın, Process Modeling işinizi büyütmek için sürekli gelişim sağlayan bir araçtır.
Process Modeling’de Yapılmaması Gereken En Büyük Hatalar
Process Modeling, iş süreçlerini görselleştirip iyileştirmekte güçlü bir araçtır. Ancak bazı yaygın hatalar process map’in verimini azaltabilir. İşte Process Modeling’de mutlaka kaçınılması gereken 10 hata:
Map’i Gereksiz Yere Karmaşıklaştırmayın
Gereksiz detaylar map’in anlaşılmasını zorlaştırır.Önemli Paydaşları Dahil Etmeyi Unutmayın
Tüm ilgili ekip ve paydaşların süreçte yer aldığından emin olun, kritik bilgiler kaçmasın.Geri Bildirimi Göz Ardı Etmeyin
Paydaşlardan gelen geri bildirimi dikkate almamak process map’in eksik ya da hatalı olmasına yol açar.Farklı Semboller Kullanmayın
Aynı unsurlar için farklı sembol kullanmak kafa karıştırır ve yanlış anlaşılır.Doğrulamayı Atlamayın
Map’i her zaman paydaşlarla gözden geçirin ve tamamlanmadan önce doğrulayın.
Varsayım Yapmayın
Tüm adımları bildiğinizi varsaymayın; işi yapanlardan bilgi alın.Güncellemeleri Unutmayın
Süreç değiştikçe map’i güncellememek onu geçersiz kılar.Detay Eksikliği Olmasın
Kritik adım veya karar noktalarını çıkarmayın; yanlış anlamalara sebep olur.Eğitimi Gözden Kaçırmayın
Ekip üyelerinin map’i iyi kullanabildiğinden ve okuduğundan emin olun.Tek Başınıza Oluşturmayın
Map’i tek başınıza değil, ekip ile iş birliği içinde oluşturun.
Process Modeling ve Process Mining Karşılaştırması
Şimdi Process Modeling ile Process Mining arasındaki farklara bakalım. Her ikisi de iş süreçlerini anlamak ve geliştirmek için çok önemlidir; fakat amaçları ve teknikleri farklıdır.
Öncelikle Process Modeling ve Process Mining’i tanımlayalım:
Process Modeling
Process Modeling, bir işi gerçekleştiren event dizisini göstererek nasıl çalışıldığını görsel olarak anlatan bir araçtır. İşletmelerde veya organizasyonlarda iyileştirme alanlarını tespit etmek için sıkça kullanılır. MAP, tekrar eden görevleri standartlaştırır, workflow’ları görselleştirir, darboğaz ve verimsizlikleri ortaya çıkararak verimliliği artırır. Ekiplerin girişler ve karar noktalarında koordinasyonunu sağlar, sürecin başından sonuna adım ve bağımlılıkların net şekilde iletilmesini mümkün kılar. Process Modeling, iş süreçlerini geliştirmek için pratik bir yöntemdir ve özellikle sürekli iyileştirme projelerinde yaygın olarak tercih edilir.
Process mining
Process mining, etkinlik loglarına dayalı olarak iş süreçlerini analiz etmek ve izlemek için kullanılan bir tekniktir. Günümüzün bilgi sistemlerinde kolayca bulunabilen etkinlik loglarından bilgi çıkararak, yürütüldüğü şekliyle gerçek süreçleri görselleştirmek ve analiz etmek anlamına gelir. Process Mining, süreçlerin gerçek performansına dair içgörüler sunar, amaçlanan süreç akışından sapmaları ortaya çıkarır, darboğazları belirler ve iyileştirme alanlarını vurgular. Süreçlerin gerçekte nasıl işlediğini gösteren detaylı ve doğru bir tablo oluşturmak için veri odaklı teknikler kullanır.
Temel Farklılıklar
| Aspect | Process Modeling | Process Mining |
|---|---|---|
| Purpose | Sürecin mevcut durumunu görselleştirip iyileştirme fırsatlarını belirlemeye odaklanır. | Olay kayıtlarından elde edilen gerçek data ile süreçleri analiz etmeyi, iyileştirmeyi ve izlemeyi hedefler. |
| Detail Level | Sürece genel bir bakış sağlar, temel adımlar ve etkileşimleri gösterir. | Veri akışları, karar noktaları ve olası sonuçlar dahil, sürecin kapsamlı ve detaylı temsili sunulur. |
| Tools and Techniques | Akış şemaları ve diyagramlar gibi basit görsel araçlar kullanılır. | Event log datasını çekmek ve analiz etmek için ileri düzey veri analiz teknikleri ve yazılımlarından faydalanılır. |
| Collaboration | Ekip üyeleri ve paydaşlarla ortak anlayış geliştirmek için kullanılır. | Doğru ve detaylı analiz için data analistleri ve süreç sahiplerinin ortak çalışmasına ihtiyaç duyar. |
| Use Cases | Verimsizlikleri bulmak, görevleri standartlaştırmak ve çalışan eğitiminde kullanışlıdır. | Süreç performansını izleme, sapmaları tespit etme ve sürekli iyileştirme çalışmalarını desteklemede idealdir. |
Process Mining, Process Modeling’e Nasıl Katkı Sağlar?
Process Mining, süreçlerin gerçekten nasıl işlediğine dair veri odaklı içgörüler sağlayarak Process Modeling’i ileri taşır. İşte başlıca katkıları:
Process Map’lerin Doğrulanması: Process Mining, süreç haritalarının doğruluğunu event log’lardaki gerçek işlemlerle karşılaştırarak doğrular. Böylece, map’ler sürecin gerçeğini yansıtır.
Sapmaların Tespiti: Process Mining, süreç akışındaki sapmaları bulur; gerçek işlemler ile haritalanan süreçteki farkları ortaya çıkarır. Böylece verimsizlik ve gelişim fırsatlarını netleştirir.
Gizli Süreçlerin Keşfi: Process Mining, geleneksel süreç haritalarında görülmeyen gizli süreçleri ortaya çıkarır. Bu süreçler, sürecin tam kapsamını görmek ve fırsatları yakalamak için önemlidir.
Performans Analizi: Process Mining; çevrim süresi, bekleme süresi ve throughput oranı gibi performans metrikleri sunar. Bu verilerle MAP’ler daha bilgilendirici ve işlevsel hale gelir.
Sürekli İzleme: Process Mining, süreçlerin sürekli izlenmesini ve anlık performans içgörüleri sunar. Kurumlar süreç map’lerini güncel, gerçeğe uygun tutabilir.
Process Modeling ile Process Mining’e Nasıl Yön Verilir?
Process Modeling, analiz için yapılandırılmış bir çerçeve sunarak process mining çalışmalarını yönlendirebilir. İşte Process Modeling’in process mining’i nasıl yönlendirdiğine dair bazı yollar:
Kapsamı Belirlemek: MAP ile incelenecek ana süreçler ve aktiviteler net şekilde belirlenebilir. Böylece process mining odaklanır ve gerçekten ilgili alanları analiz eder.
Kritik Metri̇kleri̇ Belirlemek: Süreç haritaları, process mining sırasında izlenecek en önemli metrik ve performans göstergelerini ortaya koyar. Bu sayede analiz, kurumun hedefleriyle uyumlu olur.
Bağlam Sunmak: MAP, analiz edilen dataya anlam katar. Farklı aktiviteler arasındaki ilişkileri ve genel akışları göstererek analizleri daha anlamlı hale getirir.
İleti̇şi̇mi̇ Kolaylaştirmak: MAP sayesinde data analistleri ile süreç sahipleri aynı süreç görseline bakabilir. Böylece analiz, beklentilerle uyumlu ilerler.
İyileştirme Çalışmalarını Desteklemek: MAP, karşılaştırma için sağlam bir referans noktası sunar. Process mining ile elde edilen çıktılar MAP üzerinde güncellenerek daha doğru ve uygulanabilir hale getirilebilir.
İki Yöntemin Gücü: Process Modeling ve Process Mining’i Birleştirmek
Process Modeling ile process mining’i bir araya getirmek, süreç analizinde ve iyileştirmede kapsamlı bir yaklaşım sunar. Bu birleşim, doğruluk oranını yükseltir; süreç haritaları gerçek işlemleri daha iyi yansıtır ve daha sağlıklı kararlar alınmasını sağlar. Hem görsel hem de data temelli içgörüler sunarak, bütünsel analiz ve iyileştirme fırsatlarının keşfini mümkün kılar.
Ek olarak, iletişim daha güçlü hale gelir; çünkü hem görsel hem veri bazlı analizlerle paydaşlar daha iyi uyum sağlar. Süreç performansına gerçek zamanlı bakış sunarak süreç haritalarının güncellenmesini kolaylaştırır ve sürekli iyileştirmeyi destekler.
Veriye dayalı karar alma süreci güçlenir. Süreçlerin performansı net şekilde ortaya konur, kararlar güvenilir bilgiye dayanır. Sonuç olarak, Process Modeling ve process mining birbirini tamamlayan tekniklerdir ve birlikte kullanıldıklarında süreç analizinde ve optimizasyonunda güçlü bir yaklaşım sunar. Bu sayede verimlilik, iletişim ve organizasyonel hedeflerle uyum sağlanır.
Process Mining ve Process Modeling hakkında daha fazla bilgi için ProcessMind’i ziyaret edin.
İş süreçlerinizi optimize etmeye hazır mısınız? Hemen ücretsiz denemeye başlayın!
İlgili Blog Yazıları
Process mining ve workflow optimizasyonu hakkında uzman içgörüleri e-posta kutunda al
Celonis Alternatifleri: ProcessMind ile Akıllı Seçim
Celonis ve ProcessMind process mining’i 2025 için karşılaştırın. İşinize en uygun çözümü keşfedin.
Disco ve ProcessMind: 2025 İçin Doğru Process Mining Platformu
2025'te ekibinize en uygun process mining platformunu bulmak için Disco ile ProcessMind'i karşılaştırın. Temel özellikleri, fiyatları ve kullanım alanlarını keş…
SAP Signavio mu, ProcessMind mi? 2025'te Doğru Process Mining Platformu Seçimi
ProcessMind ile SAP Signavio’yu process mining, modelleme ve simülasyon yönleriyle karşılaştırın. 2025 için en uygun çözümü bulun.
Kendini 30 günden kısa sürede süreç iyileştirmelerini keşfetmek için zorla!
Anında erişim, kredi kartı yok, bekleme yok. Mapping, mining ve simulation'ın birlikte nasıl daha akıllı, hızlı kararlar aldığını gör.
Tüm özellikleri keşfet, derin içgörüler kazan ve operasyonlarını ilk günden itibaren kolayca yönet.
Ücretsiz denemene hemen başla, Process Intelligence'ın tam gücünü aç ve 30 günden kısa sürede gerçek iyileşmeleri gör!