Wat is Process Mining? Uitleg & Voorbeelden

Process Mining Definitie

Process mining is een datagedreven methode waarmee je bedrijfsprocessen analyseert om te visualiseren, monitoren en verbeteren hoe werk écht verloopt. Het haalt kennis uit event logs in IT-systemen, zodat organisaties direct feiten zien, inefficiënties herkennen en processen optimaliseren.

Wat is Process Mining?

Process mining analyseert bedrijfsprocessen via software en laat zien hoe werk in werkelijkheid verloopt in jouw organisatie. Het reconstrueert echte proces flows op basis van digitale sporen in je IT-systemen, zoals ERP, CRM of helpdesk-logs. Zo ontdek je verschillen tussen de praktijk en het ideale proces, spoor je inefficiënties op en verbeter je je operationele processen. Oplossingen als ProcessMind maken dit eenvoudig. Vergelijk tools in onze blog over de beste process mining tools van 2025.

Wil van der Aalst, pionier in het vakgebied, noemt process mining een MRI voor je organisatie. Het laat zien hoe processen écht verlopen, brengt bottlenecks en verbeterkansen in beeld, en is de basis voor digitale transformatie. Zo krijg je transparantie en inzicht. Lees meer in onze strategische gids voor data-gedreven procesverbetering.

Stel je voor: je beheert klantorders. Elke stap zoals binnenkomst, goedkeuring en verzending laat een digitaal spoor achter. Process mining verbindt die sporen en map zo de echte route. Geen interviews of aannames, maar een data-gedreven diagram met elke afwijking duidelijk zichtbaar. Als je proces een wandelroute was, tekent process mining het pad aan de hand van echte voetafdrukken, niet alleen de geplande route. Soms is dat een kronkelige lijn: precies waar verbetering nodig is.

Geen geologie of pikhouweel nodig: deze “mining” is digitaal én levert direct echte inzichten.

Hoe werkt Process Mining?

Process mining begint bij je IT-data. Vrijwel alle systemen loggen transacties en events met drie kernpunten: Case ID (bijvoorbeeld ordernummer), Timestamp (wanneer elke stap plaatsvond) en Activity name (wat werd gedaan). Process mining software analyseert deze logs en zet per case de stappen op een rij. Door alle cases te combineren ontstaat een visueel diagram van elke route in je process flow. Meer weten? Bekijk waar je data vandaan haalt en welke data formats je kunt gebruiken.

ProcessMind eventlog naar process flow diagram: visualiseer processen uit logdata

Het voelt als magie!

Process Mining die data omzet naar duidelijke visualisaties lijkt al magie, maar de echte magie zit in de “aha!”-momenten wanneer verborgen inzichten zichtbaar worden. Daarom is process mining zo’n krachtig hulpmiddel voor procesverbetering in jouw organisatie.

Er komt geen zwarte magie of hallucinerende AI kijken bij process mining. Wij gebruiken speciale process mining algoritmen die data vertalen naar procesmodellen. In de afgelopen jaren is er veel onderzoek gedaan naar deze algoritmen. Belangrijke voorbeelden zijn de alpha algorithm, de heuristic miner, de fuzzy miner en recentelijk de inductive miner. Elk heeft zijn eigen sterke punten en beperkingen.

De meeste bedrijven gebruiken de directly follows miner, die een verbinding maakt in het procesmodel als het data-element direct gevolgd wordt door een ander. Parallelle processen ondersteunt deze miner niet en er worden geen gateways gegenereerd, maar het model is wel heel overzichtelijk en makkelijk uit te leggen.

Deze modellen worden vervolgens gevisualiseerd met layout-algoritmen zoals de ProcessMind Clarity Engine.

Magie

Iedereen kan Process Mining doen

Moderne process mining tools zoals ProcessMind zijn volwassen en gebruiksvriendelijk, waardoor procesverbetering voor iedereen in het bedrijf toegankelijk is. Dit zijn de 5 stappen om snel te starten met process mining:

De 5 stappen van Process Mining

ProcessMind data extractie icoon: event data verzamelen voor process mining

Data Extraction

Verzamel event data uit je systemen, bijvoorbeeld alle stappen in je order-to-cash process. Een Excel-bestand is genoeg!

ProcessMind process discovery icoon: as-is process flow automatisch reconstrueren

Process Discovery

Gebruik process mining software om de “as-is” process flow automatisch op te bouwen. Koppel events op case ID en tijdsvolgorde.

ProcessMind conformance check icoon: vergelijk gevonden en verwachte process modellen

Conformance Check

Upload of maak een BPMN model van het gewenste proces. De process mining tool vergelijkt het gevonden proces met het verwachte proces.

ProcessMind inzichten en optimalisatie icoon: ontdek bottlenecks en verbeteringen

Insights & Optimization

Gebruik process dashboards om bottlenecks, rework en inefficiënties te vinden. Optimaliseer je bedrijfsprocessen.

ProcessMind monitoring icoon: processen continu monitoren

Monitoring

Process mining is nooit een eenmalige actie. Monitor processen continu en blijf verbeteren.

Waarom is Process Mining belangrijk?

Process mining is een bewezen technologie die organisaties wereldwijd veel waarde oplevert. Waar het eerst alleen door grote ondernemingen werd gebruikt, is process intelligence dankzij SaaS-oplossingen als ProcessMind nu bereikbaar voor organisaties van elke omvang. Iedereen profiteert van deze voordelen:

Transparantie icoon

Transparantie & Inzicht
Process mining maakt blinde vlekken in je workflow zichtbaar, zodat je precies ziet waar het goed of fout gaat. Geen giswerk meer, maar harde feiten.

Efficiëntie winst icoon

Efficiëntie Winst
Spoor inefficiënties, bottlenecks en onnodige stappen direct op. Optimaliseer workflows voor snellere doorlooptijden en hogere productiviteit.

Kostenbesparing icoon

Kostenbesparing
Meer efficiëntie betekent lagere kosten. Bottlenecks wegnemen bespaart overuren, voorkomt herstelwerk en gebruikt resources slimmer.

Waarneming vs. Werkelijkheid in jouw processen

Je denkt waarschijnlijk dat je weet hoe je processen lopen, maar process mining toont vaak een totaal ander beeld. Zie het echte proces, niet alleen de ideale versie. Ontdek het zelf met onze gratis proefperiode.

Compliance icoon

Verbeterde Compliance & Kwaliteit
Process mining werkt als een compliance audit en signaleert overgeslagen of verkeerd uitgevoerde stappen. Onmisbaar voor gereguleerde sectoren of als je voor ISO-certificering gaat.

Klanttevredenheid icoon

Betere Klantbeleving
Als processen soepel verlopen, merken je klanten dat direct. Process mining toont waar de frictie zit en verhoogt je klanttevredenheid.

Data-driven cultuur icoon

Data-driven cultuur
Process mining stimuleert beslissingen op basis van data. IT en business werken zo samen met dezelfde feiten en inzichten.

De conclusie

Process mining vertaalt verborgen operationele ruis naar heldere, bruikbare inzichten. Het schakelt organisaties om van aannames naar precisie, en onthult kansen voor verbetering die eerder niet zichtbaar waren. Business process mining maakt verborgen data bruikbaar. Zo word je als organisatie efficiënter, kostenbewuster en wendbaarder. Niet gek dat dit een van de snelst groeiende trends is in business process management.


The Good, the Bad, and the Ugly

Goed, slecht en lelijk visual

De voordelen

  • Process Mining is objectief. Je krijgt de feiten, geen meningen.
  • Diagnose gaat sneller en is nauwkeuriger. Analyses die ooit weken duurden, kunnen nu in minuten.
  • Toepasbaar op vrijwel ieder proces met gestructureerde data. In de praktijk geldt dit voor bijna elk proces dat met IT-systemen werkt.
  • Process dashboards maken inzichten toegankelijk voor business users, niet alleen voor data scientists.
ProcessMind Use Cases

Bekijk praktijkvoorbeelden van BPM oplossingen in verschillende branches.

  • Garbage in, garbage out. De analyse is net zo goed als je data.
  • Data schoonmaken en voorbereiden kost moeite. We proberen het makkelijk te maken, maar dit is vaak het lastigste deel.
  • Process Mining lost zelf niets op, het toont alleen problemen. Je moet ze zelf aanpakken.

Wij hebben ProcessMind gemaakt om Process Mining simpel, betaalbaar en snel inzetbaar te maken. Iedereen kan ermee starten dankzij onze jaren ervaring.

Christiaan Esmeijer - CEO ProcessMind

De nadelen

Complexiteit in data
  • Complexe process maps kunnen overweldigend zijn en vragen interpretatie skills.
  • Handmatige stappen of niet-gelogde gesprekken zie je niet terug; het is geen vervanger van mensenkennis. Met ProcessMind kun je handmatige stappen toevoegen in de process designer. Meer weten over BPMN? Zie Wat is BPMN?.
Essential Guide: Process Mining Challenges and Solutions

Leer meer over de uitdagingen van Process Mining en oplossingen.

  • Sommige tools zijn duur en hebben IT nodig om te installeren.
  • Data verkeerd interpreteren leidt tot foute conclusies. Check inzichten altijd bij mensen die het proces kennen. Process Mining is een discovery tool, geen wondermiddel.
  • Process Mining als controlemiddel werkt averechts en wekt weerstand. Gebruik transparantie om te verbeteren, niet om mensen te beschuldigen.
  • Zonder duidelijk plan kun je verdrinken in data. Stel heldere doelen en onthoud: Process Mining lost nooit alles vanzelf op.

De valkuilen

Verwarring in het proces

De conclusie

Voor succes met Process Mining: benut data inzichten, zorg voor goede data en de juiste interpretatie, en voorkom heksenjachten of doelloze projecten.


Hoe (niet) Process Mining te gebruiken

Process mining is een krachtig analytics platform en kan slim, maar ook verkeerd ingezet worden. Blijf op het juiste spoor met deze veelvoorkomende “don’ts”—en wat je juist wél moet doen in je organisatie:

Begin niet zonder duidelijk doel.

Zie Process Mining niet als een ‘we zien wel wat we vinden’-expeditie: dan loop je vast in analyse-paralyse.

Stel vooraf een concreet doel of vraag: “Waarom duren onze factuurgoedkeuringen langer dan 10 dagen?” of “Kunnen we onboarding van klanten met 20% versnellen?“. Met zo’n focus stuur je de analyse en houd je het project behapbaar.

Probeer het nu!
Geen duidelijk doel

Een process mining tool lost niet vanzelf jouw procesproblemen op. Zie het als een GPS: het laat de beste route zien, maar jij moet nog altijd rijden.

Bekijk de resultaten, bespreek ze met het team en voer verbeteringen door. De software toont waar het langzaam gaat, maar jij moet zelf processen optimaliseren of meer capaciteit inzetten.

Verwacht geen toverstaf
Magic wand myth
Werk niet in silo’s. Werk met helderheid.

Process mining lijkt erg data-driven, maar context is cruciaal. Ben je analyst? Kruip dan niet weg achter cijfers en gooi niet zomaar een rapport over de schutting.

Werk samen en praat met de mensen die het proces dagelijks beleven. Zij kunnen uitleggen waarom er soms onverwachte stappen of omwegen zijn—daar zit vaak een zakelijke reden of workaround achter. Betrek ook IT voor toegang tot en controle van data. Process mining werkt het best als teamsport: combineer data met de kennis van mensen die het proces echt kennen.

Afgesloten werken

Zie het niet als een eenmalig project.

Process mining draait om continu verbeteren. Blijf monitoren en maak het onderdeel van je dagelijkse operatie.

Process mining draait niet om het zoeken naar fouten van individuen, maar om het verbeteren van de totale flow.

Zorg dat iedereen dit begrijpt. Betrek proceseigenaren en medewerkers vanaf het begin. Komt naar voren dat werk langer duurt? Bespreek samen wat de oorzaak kan zijn: misschien zijn er veel taken tegelijk, of werkt het systeem traag. Gebruik transparantie om processen beter te maken, niet om te wijzen.

Vergeet de menskant niet.
Focus op proces, niet op personen
Gebruik geen data van slechte kwaliteit.

Garbage in, garbage out. Slechte data geeft slechte inzichten bij Process Mining.

Investeer tijd in data voorbereiding: maak logs schoon, combineer data uit meerdere bronnen en weet wat de data betekent. Die voorbereiding zorgt voor veel betrouwbaardere resultaten.

Data kwaliteit

De conclusie

Vermijd deze fouten en werk volgens best practices: werk doelgericht, samen en met gezond verstand.


Hoe begin je met Process Mining?

Wil je starten met process mining? Volg dit eenvoudige stappenplan:

ProcessMind educatie icoon: basis van process mining leren en stakeholders betrekken
Informeer en Betrek

Zorg dat belangrijkste stakeholders begrijpen wat process mining is en wat je ermee kunt doen.

Deel voorbeelden of klantcases zodat iedereen op één lijn zit. Een klein kernteam of enthousiaste ambassadeur werkt goed—dit kan iemand zijn uit procesverbetering, een IT-analist of een business manager die graag een probleem wil oplossen.

Creëer wat enthousiasme:
“We hebben nu een nieuwe manier om onze procesdata te bekijken. Laten we het proberen!”

ProcessMind selecteer proces icoon: kies een business proces voor mining
Selecteer een Proces (Klein Beginnen)

Kies één belangrijk en beheersbaar proces als pilot. Liever een proces waar al problemen of inefficiënties zijn en waar data makkelijk te krijgen is: bijvoorbeeld factuurgoedkeuring met klachten over vertraging, of een ticketsysteem voor klantondersteuning dat lastig te volgen is.

Beperk de scope: bijvoorbeeld één afdeling of productlijn, niet meteen wereldwijd. Een afgebakende pilot geeft snel resultaat.

ProcessMind verzamel en bereid data icoon: event logs verzamelen en opschonen
Verzamel en Bereid Data Voor

Haal de data voor je pilot zo simpel mogelijk op. Gebruik Excel of csv-export uit je systemen om snel te starten. Schakel IT in als je event logs moet verzamelen of data moet combineren uit verschillende bronnen.

Begin met een kleine dataset, zoals één maand aan data. Vergroot de set als het goed gaat.

Maak de data schoon: gelijke datumformaten, elk event een case-ID, enzovoort. Data preparatie is misschien saai, maar superbelangrijk.

ProcessMind kies tool icoon: process mining software en analyse kiezen
Mine je Data

Nu begint het leuke: laad je data en laat de process mining software je eerste procesmodel maken.

Controleer de data in de tool: klopt het aantal cases, tijdsperiodes, enzovoort? Niet goed? Pas je datavoorbereiding aan.

Verken het process mining-diagram: check de hoofdflow, vertakkingen, tijd, en hoeveel cases ieder pad volgen. Gebruik filters of sliders voor specifieke varianten (zoals alleen orders die >30 dagen duren).

Spot knelpunten en patronen. Misschien gaat 30% van de orders via drie extra goedkeuringen—dat vertraagt. Of Team A is sneller dan Team B—waarom? Maak aantekeningen. De meeste tools bieden exports of screenshots, handig voor later.

ProcessMind interpreteer en plan verbeteringen icoon: van inzichten naar actie
Interpreteer en Plan Verbeteringen

Bespreek met het team wat je vond en valideer dat. Betrek mensen die het proces goed kennen (managers, medewerkers) en je analisten. “We zien veel lussen naar ‘datacorrectie’—oh ja,” zegt iemand, “want als het formulier niet goed is, sturen we het terug.”

Bedenk oplossingen voor de grootste knelpunten. Bijvoorbeeld: “Wat als we vooraf een checklist toevoegen om fouten te voorkomen?” of “Misschien kan managergoedkeuring bij kleine bestellingen overgeslagen worden.”

Kies verbeteringen met de meeste impact. Meetbare doelen, zoals “gemiddelde doorlooptijd 20% omlaag”, helpen om succes te bepalen.

ProcessMind implementeer, meet en schaal icoon: uitvoeren en opschalen van procesverbeteringen
Implementeer, Meet & Schaal

Voer de verbeteringen door in de praktijk.

Gebruik daarna process mining opnieuw om het verschil te meten. Is de gemiddelde doorlooptijd gedaald? Minder lussen of rework? Vier successen: je hebt een cyclus van procesverbetering met data afgerond!

Heb je een geslaagde pilot, dan kun je verder opschalen. Pak het volgende proces aan, of breid uit naar andere afdelingen. Vaak leidt succes tot een eigen process mining-programma, soms zelfs met een Center of Excellence.

De belangrijkste les

Beginnen is een stap-voor-stap reis. Leer de basics, kies een doel, verzamel data, mine je data, verbeter. Start klein en leer al doende.


Waar past ProcessMind?

Wij hebben ProcessMind ontwikkeld om process mining makkelijk, betaalbaar en direct inzetbaar te maken. Dankzij jarenlange ervaring is het intuïtief in gebruik voor iedereen. Geen technische kennis nodig: upload je data en ga meteen aan de slag.

Anders dan veel andere tools combineren wij mining, modelleren én simulatie in één omgeving. Zo ondersteun je de complete verbetercyclus vanuit één cloud platform.

Je krijgt direct toegang, no-code onboarding én transparante tarieven, inclusief een gratis proefperiode.

Ontdek meer over onze features of probeer ProcessMind gratis uit.

Veel succes met mining!

Begin met ProcessMind

De conclusie

ProcessMind is een next-generation tool die eenvoud en integratie centraal zet. Het verlaagt technische drempels, koppelt modelleren aan data en stimuleert samenwerking. Zo wordt process mining voor iedereen toegankelijk. Probeer ProcessMind gratis.


FAQ

Gerelateerde Blogposts

Ontvang expertinzichten over process mining en workflow optimalisatie in je inbox
Strategische Gids voor Data-Driven Procesverbetering

Strategische Gids voor Data-Driven Procesverbetering

Een praktische gids om met data processen te verbeteren en je organisatie te versterken.

Celonis alternatieven: waarom ProcessMind slimmer is

Celonis alternatieven: waarom ProcessMind slimmer is

Vergelijk Celonis process mining met ProcessMind voor 2025. Ontdek welke oplossing bij jouw organisatie past.

Disco vs. ProcessMind: Beste Process Mining Platform 2025

Disco vs. ProcessMind: Beste Process Mining Platform 2025

Vergelijk Disco en ProcessMind en vind het beste process mining platform voor 2025. Ontdek functies, prijzen en use cases.

SAP Signavio vs ProcessMind: Jouw beste keuze voor Process Mining in 2025

SAP Signavio vs ProcessMind: Jouw beste keuze voor Process Mining in 2025

Bekijk hoe ProcessMind en SAP Signavio scoren op process mining, modeling en simulatie. Vind de beste keuze voor jouw bedrijf in 2025.

Daag jezelf uit en verbeter je processen in minder dan 30 dagen!

Direct toegang, geen creditcard, geen wachttijd. Ervaar hoe mapping, mining en simulatie samenwerken voor slimmere en snellere beslissingen.

Ontdek alle features, krijg diepgaande inzichten en verbeter je operations vanaf dag één.

Start je gratis trial en ontdek de kracht van Process Intelligence – zie resultaat in minder dan 30 dagen!